Odpowiedzialność Dyrektora Spółki Ltd
Jeśli zostałeś powołany na stanowisko Dyrektora Ltd lub założyłeś spółkę Ltd, której jesteś jednocześnie udziałowcem i dyrektorem – zgodnie z prawem Wielkiej Brytanii masz określone obowiązki.
Prowadzenie codziennej działalności zależy od Ciebie, ale jako dyrektor firmy jesteś również prawnie zobowiązany do wykonywania określonych obowiązków i postępowania w określony sposób, jak określono w ustawie o spółkach z 2006 r (Companies Act 2006).
Ustawa ta ma na celu zapewnienie, że wszyscy dyrektorzy właściwie wykonują swoje uprawnienia, przestrzegając wartości firmy i promując jej sukces.
Jaka jest rola dyrektora w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością?
Każda spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest własnością udziałowców (shareholders) i jest zarządzana przez dyrektorów.
Udziałowcy powołują tych dyrektorów (zgodnie z prawem każda spółka musi mieć co najmniej jednego), powierzając im zarządzanie firmą. Obejmuje to podejmowanie strategicznych decyzji, nadzorowanie pracy pracowników i zapewnianie, że firma wywiązuje się ze wszystkich swoich ustawowych obowiązków (prawnych i finansowych).
Spółki polegają na dyrektorach ze względu na ich wiedzę i osąd. Jako Dyrektor ponosisz dużą odpowiedzialność i masz znaczną władzę decyzyjną.
Obowiązki kierownictwa obejmują między innymi: prowadzenie i składanie rachunków, monitorowanie finansów i obsługę udziałów.
Zestaw siedmiu obowiązków dyrektorów
-
Obowiązek działania w granicach uprawnień
Od wszystkich dyrektorów oczekuje się dobrej znajomości statutu spółki (articles of association). Jest to dokument prawny sporządzony przez firmę podczas jej zakładania i rejestracji. W szczególności należy przestrzegać statutu spółki, który określa zasady działania zarządu i jego uprawnienia decyzyjne. Masz obowiązek odpowiedniego korzystania z tych uprawnień. Jeśli kiedykolwiek przekroczysz te uprawnienia, Twoja decyzja może zostać cofnięta – a może nawet będziesz musiał zrekompensować firmie wszelkie poniesione straty finansowe.
-
Obowiązek wspierania sukcesu firmy
Od dyrektorów oczekuje się działania w sposób, który najprawdopodobniej przyczyni się do sukcesu firmy. Krótko mówiąc, wszelkie podjęte działania powinny przynosić korzyści członkom firmy jako całości.
Podejmując jakiekolwiek decyzje, należy wziąć pod uwagę krótko- i długoterminowy wpływ na udziałowców, pracowników, dostawców, i klientów. Należy także wziąć pod uwagę potencjalny wpływ na środowisko i reputację firmy.
Obowiązek ten wydaje się oczywisty, jednak łatwo o pomyłkę. Dyrektorzy mogą na przykład przedkładać interesy określonych udziałowców lub członków kadry kierowniczej nad interesy wszystkich pozostałych. Kluczem jest zachowanie bezstronności i szerokiego spojrzenia.
-
Obowiązek niezależnego osądu
Chociaż musisz przestrzegać zasad i kierować się wartościami firmy, nie oznacza to, że nie możesz mieć własnego punktu widzenia. Dyrektorzy mają obowiązek dokonywania niezależnej oceny. Oznacza to, że zamiast ślepo wykonywać polecenia innych lub polegać na cudzej wiedzy i osądzie, musisz wypracować i wyrazić swój własny, świadomy pogląd na działalność firmy. Pomoże Ci w tym dokładne zapoznanie się ze wszystkimi kluczowymi aspektami działalności firmy. Podejmując decyzję, kieruj się interesem firmy i wierz w swoją intuicję.
-
Obowiązek zachowania należytej staranności, umiejętności i staranności
Dawno minęły czasy, gdy członkowie zarządu byli wybierani tylko ze względu na swoje nazwisko lub reputację i nigdy nie musieli wykonywać żadnej pracy. Obecnie od dyrektorów oczekuje się działania z zachowaniem pewnego poziomu staranności. Oczekuje się, że będziesz mieć taki sam poziom wiedzy i staranności, jaki miałaby osoba w miarę sumienna, lub poziom, którego firma może uczciwie oczekiwać od dyrektora. Jest to obszar wysoce subiektywny, dlatego staraj się zachować ostrożność.
- Obowiązek unikania konfliktu interesów
Konflikt interesów może wystąpić, gdy:
-
- Angażujesz się w coś, co odwraca twoją uwagę lub lojalność od roli dyrektora (tj. gdy służenie jednemu interesowi wiąże się z działaniem przeciwko drugiemu). Może to obejmować przejęcie udziałów w innej firmie, która jest dla Ciebie konkurencyjna, lub awansowanie pracownika wyłącznie ze względu na osobistą relację z nim.
- Wykorzystujesz swoją pozycję, aby zyskać osobiście na działaniu lub decyzji. Może to obejmować ukryte korzyści, prezenty od dostawców lub sprzeniewierzenie majątku firmy. Jako dyrektor firmy musisz unikać obu tych sytuacji, szczególnie tych związanych z majątkiem, informacjami lub możliwościami.
Jeśli pojawi się coś, co Twoim zdaniem może stanowić konflikt interesów, natychmiast ujawnij to innym członkom zarządu lub udziałowcom. Możesz także sprawdzić statut spółki, który zawiera postanowienia dotyczące konfliktu interesów. Jeśli firma wyrazi na to zgodę, możesz kontynuować tę czynność, o ile nie będzie to miało wpływu na Twoje inne obowiązki.
-
Obowiązek nieprzyjmowania korzyści od osób trzecich
Przyjmowanie prezentów lub korzyści od stron trzecich, takich jak dostawca, może powodować konflikt interesów – szczególnie jeśli prezent ma charakter łapówki. Prezenty te są uważane za zagrożenie dla Twojego obiektywizmu, ponieważ możesz zlecić współpracę dostawcy, który zaoferował Ci np. weekendowy wypad.
Nie oznacza to, że nie możesz nigdy przyjąć prezentu. Jeśli firma uzna, że prezent nie stanowi konfliktu interesów, możesz go z radością przyjąć. Na przykład firma może wyrazić zgodę na prezent na koniec roku od stałego dostawcy w podziękowaniu za Twoją działalność.
Uwaga: zawsze ujawniaj każdą sytuację innym dyrektorom, aby mieć pewność, że postępujesz zgodnie z prawem.
-
Obowiązek zgłoszenia zainteresowania proponowaną transakcją lub układem
To kolejny rodzaj konfliktu interesów. Jeżeli bezpośrednio lub pośrednio jesteś w jakikolwiek sposób zainteresowany transakcją lub umową ze spółką, musisz zadeklarować charakter i zakres tego zainteresowania pozostałym dyrektorom.
Twoja firma może na przykład rekrutować lub korzystać z usług osoby, z którą jesteś powiązany. Jeśli tak, musisz ujawnić te informacje, gdy tylko dowiesz się o zainteresowaniu. Ma to na celu uniknięcie wrażenia, że miałeś wpływ na decyzję.
Jeśli jest to nowa transakcja, ujawnij swoje zainteresowanie, zanim firma zawrze transakcję. Jeśli istnieje, zrób to jak najszybciej.
Co się stanie, jeśli nie dopełnię obowiązków dyrektora?
Bycie dyrektorem to poważna i złożona sprawa, a ustawa o spółkach z 2006 r. (Companies Act 2006) jest dla Ciebie prawnie wiążąca. Oznacza to, że jeśli nie dopełnisz swoich obowiązków, narażasz się na podjęcie kroków prawnych i kar finansowych. Jeżeli zaniedbywanie obowiązków powoduje także straty finansowe firmy, to Ty będziesz odpowiedzialny za pokrycie kosztów odszkodowania.
Firma, pracownicy, dostawcy, konkurenci, inwestorzy i klienci mogą pozwać Cię za niewłaściwe postępowanie i zaniedbanie.
To się zdarza i dlatego istnieje ubezpieczenie dyrektorów i urzędników. Ubezpieczenie to pokrywa koszty Twojej obrony prawnej i roszczeń odszkodowawczych w związku z rozstrzygnięciem sporu. Nie będziesz jednak objęty ubezpieczeniem w przypadku umyślnego oszukańczego lub przestępczego postępowania.
Jaka jest odpowiedzialność dyrektora w czasie upadłości?
Jeśli firma stanie się niewypłacalna, zasady się zmienią.
W czasie upadłości nie podlegasz już udziałowcom. Teraz podlegasz wierzycielom i odpowiadasz za priorytetowe traktowanie ich interesów.
Pierwszą rzeczą, którą musisz zrobić, to upewnić się, że firma natychmiast zaprzestanie handlu. Jeśli będziesz kontynuować handel, możesz zostać osobiście pociągnięty do odpowiedzialności za wszelkie długi powstałe w tym okresie. Ryzykujesz także, że zostaniesz uznany za winnego nielegalnego handlu, co może prowadzić do dyskwalifikacji Cię jako Dyrektora na przyszłość.
Ważne jest również, aby nie zakładać, że jakikolwiek majątek lub pieniądze firmy należą do Ciebie osobiście. Nawet jeśli pomogłeś w finansowaniu firmy z własnych pieniędzy, pieniądze te należą do firmy. Jeśli firma rozpocznie formalny proces upadłościowy, możesz zostać uznany za wierzyciela i otrzymać część kwoty z powrotem – ale nie jest to gwarantowane.
Przed podjęciem jakichkolwiek kroków warto zasięgnąć fachowej porady u księgowego specjalizującego się w naprawie i upadłości przedsiębiorstw. Pomogą Ci upewnić się, że działasz w interesie wierzycieli, bez ryzyka dla Ciebie.
