Prawa autorskie w UK
Dzisiaj chciałabym poruszyć bardzo ważny temat, jakim są prawa autorskie.
Ponieważ otrzymujemy od ptzedsiębiorcow w UK coraz więcej zapytań dotyczących praw wlasności intelektualnej opiszemy je wszystkie w kolejnym artykule.
Prawom autorskim – poświęcimy tu jednak więcej miejsca, gdyż przysługują one w największej ilości, a ich znajomość i przestrzeganie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Waszych firm.
Zacznijmy od podstaw – co to są prawa autorskie?
Są to prawa przyznawane twórcom dzieł literackich, artystycznych, muzycznych, programów komputerowych itp. Przysługują one automatycznie osobie, która stworzyła dane dzieło, np. napisała artykuł na stronę internetową firmy. Prawa te chronią twórców przed nieuprawnionym kopiowaniem lub rozpowszechnianiem ich utworów.
Aby dzieło było chronione prawem autorskim, musi spełniać jeden podstawowy warunek – być przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Nie musi to być arcydzieło, wystarczy, że nosi znamiona oryginalności i wysiłku twórczego autora.
Wiele osób kojarzy symbol © (litera C w kółku) z prawami autorskimi. Jednak jego umieszczenie nie jest konieczne do nabycia tych praw – służy jedynie poinformowaniu innych, że dany utwór jest chroniony.
Ochrona praw autorskich uniemożliwia innym kopiowanie, adaptowanie, rozpowszechnianie, wypożyczanie lub wykonywanie tego konkretnego dzieła bez uprzedniej zgody autora.
W przypadku większości artykułów prawa autorskie trwają do 70 lat po śmierci autora.
W przypadku filmów ochrona praw autorskich trwa do 70 lat od śmierci ostatniego żyjącego reżysera, autora scenariusza filmowego lub kompozytora muzyki stworzonej specjalnie na potrzeby filmu.
Ochrona praw autorskich uniemożliwia innym kopiowanie, adaptowanie, rozpowszechnianie, wypożyczanie lub wykonywanie tego konkretnego dzieła bez uprzedniej zgody autora.
Prawa autorskie dotyczą dzieła sztuki, a nie koncepcji i idei z nim związanych.
Na przykład ochrona praw autorskich książki Władca Pierścieni nie zabrania ponownego wykorzystywania wątków lub historii odnoszących się do Hobbitów/nieskończonych pierścieni niosących moc itp., ale jedynie fizycznego dzieła pisemnego, tj. konkretnych słów w określonej kolejności.
Do każdego dzieła sztuki może istnieć więcej niż jedna forma praw autorskich, na przykład do książki Władca Pierścieni, okładki, układu czcionki, obrazów itp. – i mogą one należeć do wielu różnych właścicieli.
Co zrobić, gdy ktoś naruszy Wasze prawa autorskie?
Załóżmy, że prowadzicie firmę i na Waszej stronie internetowej umieściliście oryginalny artykuł. Następnie zauważyliście, że inna firma skopiowała go w całości na swoją stronę bez Waszej zgody. W takiej sytuacji macie prawo podjąć kroki prawne.
Kluczową podstawą prawną jest ustawa o prawie autorskim, wzorach i patentach z 1988 r. (The Copyright, Designs and Patents Act 1988), która przyznaje właścicielom praw autorskich wyłączne prawa i umożliwia im podjęcie kroków prawnych przeciwko sprawcom naruszenia.
Pierwszym krokiem powinno być wysłanie do naruszyciela wezwania do zaprzestania naruszeń i usunięcia nielegalnych kopii w określonym terminie.
Możecie w nim zażądać również odszkodowania.
Jeśli sprawca naruszczynia nie zastosuje się do wezwania, możecie złożyć pozew sądowy.
Jako właściciel praw autorskich w Wielkiej Brytanii możecie dochodzić następujących roszczeń:
- Zakaz dalszego naruszania praw (injunction) i zniszczenia nielegalnych kopii utworu
Właściciel może wystąpić do sądu o nakazanie naruszycielowi zaprzestania bezprawnych działań.
- Odszkodowanie
Uprawniony może dochodzić odszkodowania obejmującego poniesione straty i utracone korzyści wynikające z naruszenia.
- Zajęcie/zniszczenie nośników
Można żądać zarządzenia przez sąd zajęcia lub zniszczenia egzemplarzy utworu naruszających prawa autorskie.
- Publikacja wyroku
Właściciel może domagać się nakazania publikacji orzeczenia sądu o naruszeniu na koszt naruszyciela lub publikacji przeprosin.
- Zwrot korzyści
Naruszyciel może zostać zobowiązany do zwrotu korzyści uzyskanych w wyniku naruszenia.
Sukces lub porażka Twojej sprawy o naruszenie praw autorskich będzie zależeć od jakości dowodów, dlatego poświęć trochę czasu na dokładne zebranie faktów.
Twoje dowody powinny obejmować:
1. Kopię oryginalnego utworu, na którym posiadasz prawa autorskie. Może to być np. plik z tekstem, grafiką, kodem źródłowym lub nagraniem.
2. Datę stworzenia lub publikacji Twojego utworu. Im wcześniejsza data, tym lepiej udowodnisz swoje pierwszeństwo.
3. Kopię lub zrzut ekranu naruszającego materiału wraz z datą pozyskania dowodu. Pomoże to wykazać, że naruszenie faktycznie miało miejsce.
4. Informacje identyfikujące naruszyciela, takie jak nazwa firmy, adres URL lub dane kontaktowe.
5. Dowody na skalę naruszenia, np. liczbę nielegalnych kopii, czas trwania naruszenia lub szacunkowe straty finansowe.
6. Korespondencję z naruszycielem, w której żądałeś zaprzestania naruszeń. Udokumentuje to Twoje próby polubownego rozwiązania sprawy.
7. Wszelkie inne dowody potwierdzające Twoje roszczenia, np. zeznania świadków, wydruki stron internetowych, faktury sprzedaży.
Solidnie przygotowane dowody znacząco zwiększą Twoje szanse na wygranie sprawy o naruszenie praw autorskich w sądzie. Pamiętaj, że im więcej szczegółowych informacji uda Ci się zgromadzić, tym lepiej będziesz mógł udowodnić swoje roszczenia.
Kontakt z osobą naruszającą prawa autorskie
Pierwszym krokiem jest uświadomienie sprawcy naruszenia o Twoim sprzeciwie i zaproponowanie rozsądnej ugody oraz harmonogramu osiągnięcia ugody.
W swoim piśmie powinieneś zawrzeć:
1. Jasne stwierdzenie, że jesteś właścicielem praw autorskich do określonego utworu (książki, piosenki, programu komputerowego itp.).
2. Szczegółowy opis, w jaki sposób doszło do naruszenia Twoich praw, np. nielegalne kopiowanie, rozpowszechnianie lub publiczne odtwarzanie bez zgody.
3. Dowody potwierdzające naruszenie, takie jak zrzuty ekranu, linki do stron internetowych lub kopie nielegalnych materiałów.
4. Żądanie natychmiastowego zaprzestania wszelkich naruszeń i usunięcia lub zniszczenia nielegalnych kopii w określonym terminie.
5. Propozycję ugody, np. zapłaty odszkodowania lub uzyskania licencji na dalsze korzystanie z utworu za opłatą.
6. Ostrzeżenie o możliwych dalszych krokach prawnych, jeśli naruszenia nie ustąpią, takich jak pozew sądowy.
7. Termin na udzielenie pisemnej odpowiedzi, zwykle 7-14 dni.
Zachowaj kopię listu z potwierdzeniem nadania jako dowód w przypadku dalszych postępowań. Jeśli naruszczyciel nie odpowie lub odmówi ugody, będziesz mieć solidną podstawę do złożenia pozwu sądowego.
Pamiętaj, że ugoda pozasądowa jest często korzystniejsza niż długi i kosztowny proces sądowy. Jednak jeśli druga strona nie wykaże dobrej woli, dochodzenie swoich praw na drodze prawnej może być niezbędne.
Wypracowanie ugody
Pamiętaj, że nawet jeśli nie żądasz jakiekolwiek finansowego zadośćuczynienia za naruszenie Twoich praw autorskich – również warto dążyć do faktycznego spisania ugody.
Wyobraź sobie na przykład wcześniej już przytoczoną sytuację, kiedy ktoś kopiuje i udostępnia Twój artykuł z bloga, na swojej stronie internetowej.
Jeżeli wezwiesz tą osobę to zaniechania naruszenia, w następstwie czego skopiowany artykuł zniknie – możesz oczywiście być zadowolony, odniosłeś bowim porządany skutek.
Twój artykuł – jest znowu – tylko tam, gdzie go umieściłeś.
Co jednak się stanie, gdy artykuł pojawi się ponownie na innej stronie internetowej powiązanej z tą, która pierwsza dopuściła się naruszenia?
Gdybyś miał spisaną ugodę – mógłbyś wprost zwrócić się do sądu o nakaz jej wykonania lub nawet przyznanie odszkodowania za jej naruszenie jej warunków.
Jeśli natomiast nie zadbałeś o zawarcie ugody – musisz walkę o ochronę swoich praw autorskich rozpoczynać całkowicie od nowa.
Możsesz skonatkowac się ze mną, jeśli potrzebujesz pomocy w ocjhronie swoich praw autorskich, poprzez wykonanie wezwania i prowadzenie procesu próby ugodowej, klikając w link poniżej.
Jeśli natomiast prowadzisz rozmowy w sprawie naruszenia copyright samodzielnie, pamiętaj o:
- Propozycja ugody
Właściciel praw może zaproponować ugodę, na przykład zapłatę odszkodowania lub uzyskanie licencji na dalsze korzystanie z utworu za opłatą. Należy wyznaczyć rozsądny termin na odpowiedź. - Negocjacje
Jeśli naruszczyciel wyrazi chęć ugody, strony mogą negocjować jej warunki, takie jak wysokość odszkodowania, harmonogram płatności czy zakres licencji. - Forma ugody
Ugoda powinna zostać zawarta na piśmie i określać wszystkie istotne warunki, w tym zrzeczenie się roszczeń po spełnieniu warunków ugody. - Wykonanie ugody
Po zawarciu ugody obie strony muszą ściśle przestrzegać jej warunków. W przypadku niewywiązania się naruszyciela, właściciel praw może podjąć dalsze kroki prawne. - Koszty postępowania
Ugoda może również obejmować kwestię zwrotu kosztów poniesionych przez właściciela praw w związku z dochodzeniem roszczeń.
Pamiętajcie, że w przypadku stwierdzenia naruszenia Waszych praw autorskich, kluczowe jest podjęcie szybkich działań.
Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Wam zrozumieć podstawy praw autorskich w Wielkiej Brytanii.
Zachęcam do skorzystania z przygotowanego wzoru wezwania i czujnego strzeżenia Waszych praw.
Powodzenia w biznesie!
Moje usługi
